حکمرانی ریال یعنی  افزایش  شفافیت در اقتصاد 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما با حضور رئیس کل بانک مرکزی موضوع حکمرانی ریال و تفکیک حساب تجاری و شخصی در برنامه گفتگوی ویژه خبری  بررسی شد.

آقای صالح آبادی در ابتدا در خصوص اینکه چه اتفاقی قاره بیافتد در گفت: حکمرانی ریال یعنی اینکه شفافیت در اقتصاد افزایش پیدا بکند و سرمایه‌هایی که در اقتصاد ملی ما وجود دارد منابع مالی، هدایت بشود به سمت فعالیت‌های مولد و مشوق‌هایی را ما در نظر بگیریم که هدایت بشود این سرمایه‌ها به سمت بخش‌های مولد اقتصادی به هر حال یکی از مهمترین حوزه‌های مولد اقتصادی بخش تولید است باید کمک کنیم با تشویق، با مشوقی که در واقع برقرار می‌کنیم تشویق بکنیم که سرمایه‌ها هدایت بشود به سمت فعالیت‌های مولد اقتصادی به سمت فعالیت‌های تولیدی باعث رشد اقتصادی می‌شود این‌ها و فعالیت‌هایی که در راستای پولشویی است آن‌ها هم در واقع مورد رصد و مورد توجه قرار بگیرد و در واقع با فعالیت‌های در واقع پولشویی مبارزه بشود کلیت موضوع این است.

رضایت مندی از اجرای طرح 

آقای صالح آبادی: نه اقدامات زیادی در این زمینه انجام شده ببینید اقدامات خیلی خوبی به نظر من تا الآن صورت گرفته تقریباً می‌توانیم بگوییم عمده کار انجام شده در حال حاضر، چند مورد از این‌ها را اگر من بخواهم عرض بکنم یکی از آن برمی گردد به مقوله چک، ما امروز خوشبختانه در موضوع چک به نظر من تحول خیلی خوبی اتفاق افتاده ما در گذشته چک‌هایی که در واقع داشتیم این چک‌ها بعضاً وصول نمی‌شد کسی که چک را دریافت می‌کرد از صادرکننده چک مطمئن نبود که آیا در سررسید این چک به مبلغ این چک دست پیدا می‌کند یا خیر؟ یکی از اتفاقات مهمی که به نظر من باید اتفاق می‌افتاد تا اعتبار به چک برگردد، ما اگر می‌خواهیم فعالیت‌های اقتصادی را تسهیل بکنیم بهتر بکنیم شفاف‌تر بکنیم یکی از آن این است که اگر شما به عنوان یک فرد از طرف مقابلت یک چک دریافت می‌کنی اطمینان داشته باشی که در سررسید به مبلغ این چک دست پیدا می‌کنی خب قانون جدید چک در مجلس محترم مصوب شد آمد بانک مرکزی، سامانه‌های مختلفی در حوزه چک طراحی و پیاده سازی شد، قسمت اخیر و پیچیده‌ترین قسمت اجرای قانون چک هم که اخیراً اجرایی شد در بانک مرکزی این بود که اگر کسی به کسی دیگری چک بدهد و آن فرد چک را به بانک ببرد و کسری موجودی داشته باشد اگر در بانک دیگری موجودی داشته باشد از موجودی بانک دیگرش در واقع مسدود می‌شود و امکان در واقع باز شدن چک از محل سایر موجودی‌ها هم فراهم می‌شود بنابراین با اقدامات متعددی که در اجرای قانون چک در بانک مرکزی اجرایی شد اینکه الآن شما اگر از کسی چکی دریافت می‌کنی می‌توانی در سایت بانک مرکزی با وارد کردن آن شماره چک اعتبار صادر کننده چک را کنترل بکنی، ببینی این فرد که این چک را به شما می‌دهد فرد معتبری است یا نامعتبر، چک برگشتی دارد یا ندارد، خب این یک شفافیت خیلی خوبی را در حوزه ریال در کشور ایجاد کرد.

 تاثیر اجرای طرح در کاهش آمار چک برگشتی

آقای صالح آبادی: در گزارشتان هم بود در واقع که در یک ماه گذشته طبق همان آماری که ارائه شد هم رفع سوء اثر از چک به سه روز کاهش پیدا کرده و همین که ۲۰۰ هزار تا هم چک‌های برگشتی کم شده یعنی دیگه امروز کار به گونه‌ای شده که قبل از اینکه طرف چکش برگشت بخورد با آن کسی که چک در اختیارش است صحبت می‌کند که یا چک را نبرد اگر موجودی دارد اگر مشکل دارد یا اینکه قبل از اینکه به موعد چک برسد می‌رود حساب هایش را شارژ می‌کند که بتواند آن چک را پاس بکند به موقع.

مجری: یک سری مشکلاتی در همین حوزه چک وجود داشت مشخصاً در حوزه اینکه به اندازه مبلغ چک مسدود می‌شد حساب باید یک مبلغ بیش اندازه آن واریز می‌شد آن‌ها حل شد یعنی الآن دیگر فقط به اندازه‌ای که بشود چک پاس بشود پول مسدود می‌شود؟

آقای صالح آبادی درخصوص اینکه چمبلغی از حساب فرد مسدود می‌شود گفت: به اندازه‌ای که کسری موجودی دارد مسدود می‌شود نه بیشتر از آن به اندازه صرفاً کسری موجود.   یعنی اگر کسی ۱۰۰ میلیون چک داشته باشد ۹۸ میلیون در حسابش باشد ۲ میلیون در یک حساب دیگری داشته باشد  به اندازه ۲ میلیون در حساب دیگرش مسدود می‌شود نه بیشتر از ۲ میلیون.

 وضع رمز ارز‌ها  و حکمرانی ریال

رئیس کل بانک مرکزی: ما کار‌هایی که در بانک مرکزی باید انجام می‌دادیم در این حوزه انجام دادیم و الآن در حوزه وزارت صمت قسمت دیگر کار است که دارد انجام می‌شود به این معنا که اگر کسی مجوز‌ی را دریافت کرده برای استخراج رمزارز، این فرد بتواند رمزارز استخراجی خودش را در سامانه مشخصی عرضه بکند وارد کننده با ثبت سفارشی که از سازمان وزارت صمت دریافت می‌کند بتواند این رمزارز را در اختیار قرار بگیرد و با آن واردات انجام بدهد.

آقای صالح آبادی: یک سامانه‌ای است که اعلام خواهد شد یعنی بین ما و وزارت صمت است که امکان، ایجاد شده الآن کارهایش دارد انجام می‌شود که اعلام می‌شود که در واقع در آن سامانه، رمزارز ارائه می‌شود و آن فرد رمزارز را دریافت می‌کند و واردات را انجام می‌دهد.

وی افزود: ثبت سفارش از سامانه جامع تجارت می‌آید؛ بنابراین این آیین نامه اش هم در دولت تصویب شد موضوع استخراج رمزارز و عرضه اش در بازار با قصد واردات بنابراین قبلاً هم البته بود با یک اصلاحاتی این کار در واقع انجام شد بنابراین ما افرادی که مجوز استخراج رمزارز گرفته باشند به این‌ها اجازه می‌دهیم برای واردات از آن رمزارز استخراجی شان استفاده بکنند الآن کار در حوزه وزارت صمت دارد پیگیری می‌شود.
آقای صالح آبادی در باره اینکه وزارت صمت باید چه کار بکند گفت: دیگه ما منتظر حوزه وزارت صمت هستیم، یک در واقع هماهنگی‌هایی است که باید در آن خودشان انجام بدهند یک تنظیماتی است که باید در سامانه هایشان انجام بدهند و این امکانی را که در گذشته فقط ارز می‌توانستند بخرند حالا امکان رمزارز را هم باید در سامانه‌ها تعبیه بکنند.
آقای صالح آبادی افزود: ما کارمان آماده است در قسمت ما، کار آماده است و باید وزارت صمت خود را آماده کند گفت: رمز ارز  بخش‌های مختلفی دارد این کار که یک قسمت آن کار در وزارت صمت است یک قسمت در بانک مرکزی است که  به نظر من جزئیاتش را می‌توانیم بعداً بیشتر صحبت کنیم.

شروع  آزمایشی رمز ارز

آقای صالح آبادی: بله رمزریال هم تا پایان شهریور ما گفته بودیم راه اندازی می‌شود واقعیت این است که چند روز گذشته به صورت قبل از فرآیند آزمایشی که حالا ما اعلام عمومی کردیم شروع کردیم کار را عملاً.

رئیس کل بانک مرکزی با تایید اینکه رمز ارز  چند روز است شروع شده گفت: منتهی گذاشتیم که مرحله آن قبل از مرحله آزمایشی است مرحله ماقبل آزمایش است که این کار شروع شده البته با رقم ۱ میلیارد تومان به تعداد محدودی از افراد رمزارز داده شد در دو تا بانک ملی و بانک ملت هم این کار دارد انجام می‌شود دو تا فروشگاه هم برای استفاده از این رمزریال تعیین شدند که به صورت قبل مرحله در واقع قبل آزمایشی به آن می‌گوییم ما، دارند این کار را انجام می‌دهند که اگر مشکل فنی داشته باشد مرتفع بکنیم و به مرحله رسمی آزمایشی آن برسیم.

آقای صالح آبادی: امیدوارم تا پایان شهریور بتوانیم انجام بدهیم، ولی ما آن کاری را که باید شروع می‌کردیم، چون باید می‌رفت در هیأت نظارت بر اندوخته اسکناس آنجا هم تصویب می‌شد و عملاً شروع رسمی آن صورت می‌گرفت بنابراین با مبلغ ۱ میلیارد تومان رسماً شروع و تصویب شد و شروع شد الآن رمزریال در اختیار تعداد محدودی آدم است در آن دو تا فروشگاه از طریق این دو تا بانکی که عرض کردم دارند کار را انجام می‌دهند و یک هفته است که دارند این کار را انجام می‌دهند.

آقای صالح آبادی تاکید کرد  بعد از شهریور: دایره آزمایشی رمز ارز نه برای همه مردم، بلکه  آزمایشی گسترده‌تر از این عددی که من عرض کردم صورت میگیرد.

تفکیک سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی

آقای صالح آبادی: بله آن هم تکمیل شد دیگه ما کارتخوان‌هایی که در کل کشور هست حدود هشت و نیم میلیون کارتخوان ما در کل کشور امروز به صورت فعال داریم که همه این کارتخوان‌ها شناسنامه دار شدند.
آقای صالح آبادی: دیگه معمولاً کارتخوان‌ها معمولاً به یک حساب است حالا ممکن است حساب‌های بیشتری هم باشد، ولی این کارتخوان‌ها هشت و نیم میلیون کارتخوانی که داریم همه این کارتخوان‌ها شناسنامه دار شدند دیگه ما کارتخوان بدون شناسنامه نداریم الآن در حال حاضر، و این‌ها هم افرادی اند که پرونده مالیاتی دارند همه شان آن‌هایی که کارتخوانشان فعال است در حال حاضر و در موضوع تفکیک حساب‌های شخصی از تجاری هم عمده اش همین کار بود که انجام شده دیگه به نظر من تقریباً این کار به پایان رسیده است  و الآن دیگه کارتخوان‌هایی که متصل نبودند آن‌ها غیرفعال شد.

تفکیک  حساب‌ها

آقای صالح آبادی: ببینید عرض کردم که با توجه به اینکه کارتخوان‌ها شناسنامه دار شدن عمده حساب‌های تجاری در همین قسمت کارتخوان‌ها بود که انجام شد در یک سال گذشته به اتمام رسید آن‌هایی که خارج از این‌ها هستند تعدادشان بسیار بسیار کم است یعنی شاید از هر هزار نفر حداکثر دو سه نفر مشمول این بشود اینکه مطرح شد که در واقع هر ۱۰۰ تراکنش و ۳۵ میلیون این وحی منزل نیست این یک نشانه است ممکن است یک کسی هزارتا تراکنش البته تراکنش که می‌گوییم واریز به حساب است پرداخت شاملش نمی‌شود شما الآن هر روز می‌روید در فروشگاه‌ها خرید می‌کنید اصلاً این‌ها تجاری نیست که، من و شما در روز می‌رویم خرید می‌کنیم کارت می‌کشیم این‌ها اصلاً مشمول نیست.
آقای صالح آبادی: خرید اینترنتی می‌کنید اصلاً این‌ها مشمول نیست کسی مثلاً در بورس دارد معامله می‌کند اصلاً این‌ها مشمول نیست معامله در بورس مشمول نیست و حتی شما مثلاً می‌روید یک خانه می‌خرید هر میلیارد تومان هم پول خانه می‌دهید اصلاً مشمول نیست اینجوری نیست که بگوییم هر کسی در راستای نیاز مصرفی خودت رفتی این کار را انجام دادی.

وی افزود:  اگر  ۱۰۰ میلیارد تومان فروختی باز هم مشمول نیست. ببینید اینکه گفتیم ۱۰۰ تراکنش و ۳۵ میلیون دو تا شرط با هم باید باشد تازه این دو تا شرط هم که باید با هم باشد یک قرینه است ممکن است باز هم دو تا شرط هم باشد طرف کار تجاری نمی‌کند بنابراین باز هم مشمول نیست عرض کردم از هر هزار نفر حداکثر دو سه نفر مشمول این بشوند.

صندوق‌های خانگی مششمول نیست 

آقای صالح آبادی: ببینید کار تجاری این است که دارد یک تجارت می‌کند دارد کاسبی می‌کند سود می‌کند ضرر می‌کند معامله می‌کند معاملات زیاد انجام می‌دهد و الا این‌ها که الآن مثلاً حتی در مورد خد کارتخوان‌ها هم ما یک سری کارتخوان‌هایی داریم که تجاری نیست تجاری نیست، مثلاً یک کارتخوانی است برای امورات خیریه است تجاری نیست بنابراین آن نوع کاری را هم که شما مثال زدید آن هم تجاری نیست بنابراین آن‌هایی که تعدادشان تجاری است این یک صرفاً یک نشانه است و یک موضوع اولیه است ممکن است این عوض هم بشود بنابراین ما الآن آن بحثی را که داریم اگر کسی خودش واقعاً دارد تجارت انجام می‌دهد می‌گوییم حساب تجاری دیگه یعنی تجارت دارد انجام می‌دهد کاسبی انجام می‌دهد به تشخیص خودش که دارد این دو تا شرط، شرط اولیه است ممکن است یک کسی هزار تا تراکنش هم یعنی واریز به حسابش هم است بالای ۳۵ میلیون هم هست ۳۵ میلیارد است حتی، ولی کار تجاری نیست خب آن منعی ندارد، ولی کسی که خودش بررسی‌های خودش نشان می‌دهد که دارد کار تجاری انجام می‌دهد می‌تواند با مراجعه به سازمان امور مالیاتی که آن به بانک معرفی می‌کند می‌گوید بله این فرد کار تجاری می‌کند با معرفی خودش بنابراین می‌تواند از مزایای آن کار تجاری اش استفاده بکند مثلاً اولاً اینکه همانطور که کارتخوان‌ها شناسنامه دار شدند این حساب‌های تجاری هم می‌شود شناسنامه دار بنابراین، چون شناسنامه دار می‌شود می‌تواند از مزایای آن حساب تجاری خودش استفاده بکند و یکی اینکه الآن بالای ۲۰۰ میلیون تومان اگر کسی بخواهد پول جابجا بکند باید مستندات به شعبه بانک ارائه بکند، ولی اگر این حساب تجاری بشود تا یک میلیون تومان دیگر مستنداتی نیاز نیست بدهد نقل و انقالاتش نسبت به وضع موجود چند برابر خواهد در بحث اعطای دست چک جدید کسی دست چک در اختیارش است حسابش فرض کنیم تجاری است خب در حال حاضر می‌گوییم بایستی یک بخشی از دست چک‌ها به بانک برگشته باشد تا دست چک جدید بدهند در اینجا معافیت‌های بیشتری را می‌دهیم بحث تخفیف در کارمزد‌های خدمات بانکی، افزایش سقف‌های ماهانه و روزانه غیرحضوری، در بحث محدودیت‌های مربوط به اینکه چند تا حساب می‌تواند باز بکند محدودیت‌ها برداشته می‌شود و مشوق‌های دیگری که ما در نظر گرفتیم برای اینکه کسی از حساب تجاری اش استفاده می‌کند.

تعیین تکلیف حساب تجاری با سازمان امور مالیاتی

آقای صالح آبادی: این‌ها علی الاصول سازمان امور مالیاتی این‌ها را اعلام خواهد کرد این‌ها پروژه‌ای است که معمولاً زماندار است معمولاً زمان بر است و به هیچ وجه نباید در حق کسی اجحاف بشود در این زمینه، بنابراین این‌ها را سازمان امور مالیاتی اعلام می‌کند زمان بندی می‌کند حتی همین پز‌ها و کارتخوان‌ها که الآن ما داریم در مورد همین کارتخوان‌ها هم زماندار است الآن درست است که همه شناسنامه دارند، ولی تا بیایند پرونده مالیاتی شان را تکمیل بکنند یک فرصت زمانی قابل توجهی در نظر گرفته شده بنابراین در مورد این‌ها فرصت‌های زمانی لازم داده خواهد شد و در چارچوب زمانی که داده می‌شود این کار انجام می‌شود ضمن اینکه عرض کردم تعدادی آن قدر ما نداریم ببینید الآن برآورد‌های اولیه حاکی از این است که مثلاً از هر هزار نفر ممکن است دو نفر مشمول این حالت بشوند حداکثر دو نفر یا سه نفر حداکثر است، بنابراین تعدادی ما نداریم ما با آن موضوع کارتخوان‌ها که شناسنامه دار شدند تقریباً ۹۹ و نه دهم درصد راه رفته شده تمام شده بنابراین دیگه به آن معنا چیزی نمانده که ما بخواهیم راجع به آن بحثی بکنیم به نظر من تقریباً کار انجام شده است و این عدد هم عدد قابل توجهی نیست.
آقای صالح آبادی: سازمان امور مالیاتی اعلام می‌کند زمانبندی می‌کند آن‌هایی که خودشان فکر می‌کنند دارند کار تجاری می‌کنند و مشمول هستند بیایند ثبت نام بکنند.

آقای صالح آبادی: هنوز اعلام نشده رسماً هنوز اعلام نشده زمانی که اعلام بشود زمان بندی می‌شود می‌گویند مثلاً در این فاصله زمانی افرادی که کار تجاری می‌کنند عرض کردم آن ۱۰۰ تراکنش و ۳۵ میلیون که عرض کردم صرفاً یک نشانه اولیه است ممکن است کسی کار تجاری نمی‌کند بنابراین مشمول هم نیست هرچند این دو تا شرط را داشته باشد بنابراین پس خود فرد باید به این نتیجه برسد که دارد کار تجاری می‌کند. هر کسی خودش می‌داند که کار تجاری می‌کند یا نمی‌کند البته عرض کردم یک سری فعالیت‌ها کار تجاری محسوب نمی‌شود مثل فعالیت‌هایی که طرف در بورس انجام می‌دهد خرید و فروش‌هایی که در بورس انجام می‌دهد کار تجاری محسوب نمی‌شود.

آقای صالح آبادی در مورد فعالیت‌ها خرید و فروش در بورس هم گفت: باز هم تعداد خرید و فروش  مطرح نیست، اصلاً فعالیتش شفاف است کسی که در بورس کار می‌کند فعالیتش شفاف است مالیاتش هم داده شما می‌دانید کسی که در بورس معامله می‌کند در بخش خرید که معاف از مالیات است در بخش فروش سهام نیم درصد مالیاتش را داده است.

آقای صالح آباد در  خصوص تعداد حساب‌ها و کد ملی افراد و همچنین شروع کار از مهرماه گفت: سامانه‌هایی باید تدارک دیده می‌شده که این سامانه‌ها طراحی شده و سازمان امور مالیاتی شرایطش را اعلام خواهد کرد.

آقای صالح آبادی: بله آن‌ها اعلام می‌کنند مشخص می‌شود چه کار باید بکنند بنابراین زمان هم به اندازه کافی در نظر گرفته خواهد شد ضمن اینکه عرض کردم تعدادی واقعاً وجود ندارد تعداد خیلی خیلی خیلی کم است و حالا یکی می‌گفت آقا من رفتم خانه خریدم خانه فروختم، خانه خریدی و فروختی ۵۰ میلیارد تومان هم که باشد مشمول نمی‌شود، چون کار غیر تجاری است طرف بالاخره معاملاتی این جوری دارد برای نیاز‌های شخصی اش است کار تجاری محسوب نمی‌شود بنابراین مشمول نخواهد بود بنابراین از این ناحیه هیچ نگرانی نیست به ویژه اینکه این بخش، بخشی است که مشوق هایش حتی ما الآن نگرانی مان این است که کسی حتی کار تجاری نمی‌کند برای مشوق هایش بخواهد برود می‌گوید حالا من که بالاخره مالیاتی قرار نیست بدهم، چون که کارم شفاف است خیلی هم معامله تجاری ندارم، ولی از مشوق هایش استفاده می‌کنم ما نگرانی این قسمتش را داریم که طرف تجاری نباشد و بخواهد به عنوان تجاری معرفی بکند که از مشوق استفاده کند، چون کار وقتی غیر تجاری نمی‌کند مالیاتی هم قرار نیست پرداخت بکند.